نمود حضور و غیاب بیومتریک در مدیریت نیروی کار

 

علم بیومتریک

 

در دنیای امروز با توجه به پیشرفت چشمگیر علم و تکنولوژی، سیستم های جدید پشت سر هم در حال ظهورند که هر کدام به نوبه خود بر زندگی انسان ها تاثیر گذاشته اند. از جمله این پدیده‌ها می‌توان فناوری بیومتریک را نام برد .این فناوری که در واقع روش‌های تعیین یا تأیید هویت افراد به صورت خودکار، طبق شناسه‌‌های منحصر به فرد فیزیولوژیکی یا رفتاری است. سیستم بیومتریک در سال‌های دورتر به عنوان یک موضوع تخیلی در فیلم‌‌های سینمایی نمود داشته است. بعد از آن که این فناوری به واقعیت پیوست فقط در تعدادی کمی از مراکز حساس که نیازمند به ضریب امنیتی بالایی بوده‌اند نیز بکار گرفته شد. شناسایی افراد برای کنترل دسترسی آن‌ها به منابع امنیتی همواره این نیاز را در بشر ایجاد کرد تا با اختراع این فناوری روبرو شوند.این احساس نیاز که همچنان ادامه دارد باعث شده تا انسان ها در جهت بهبود روش های موجود و ابداع روش های بهتر قدم بردارند. در عصر ما روی اتوماسیون روش های سنتی و بهبود آن‌ها با استفاده از توان پردازشی بسیار بالا و نسبتاً ارزان سیستم های کامپیوتری تمرکز شده است.

بیومتریک

بیومتریک در حدی در این سال ها گسترش پیدا کرده که موجب افزایش یک روند رقابت جهانی شده است و این امر باعث شده که در کمتر از پنج سال هزینه برخی سامانه‌‌های بیومتریک که فقط در مراکز حساس استفاده می شد از چند صد هزار دلار به چند هزار دلار یا کمتر برسد و تا حدی گسترش پیدا کرد تا کلیه کاربران بالقوه فناوری بیومتریک نه تنها در حد سازمان‌های بزرگی همچون وزارتخانه ها، بانک ها و دانشگاه ها بلکه حتی در حد سازمان‌های کوچک، مدارس و حتی پمپ بنزین ها و سوپر مارکت ها به این سیستم گرایش پیدا کنند. از جمله مثال ساده برای این سیستم ها می توان به دستگاه حضور و غیاب اشاره کرد که با استفاده از تشخیص چهره افراد تردد کارمندان را راحت تر و امنیت دقت تردد کارمندان را برای مدیران آسان ترکرده است.

تاریخچه ی علم بیومتریک

یکی از روش های بیومتریک شناسایی اثر انگشت می باشد. شناسایی اثر انگشت افتخار چینی هاست. در دهه های ۶۰ و ۷۰ با ساخت دستگاه های تشخیص اثر انگشت برای مقاصد قانونی و قضایی- حقوقی پیشرفت هایی دراین زمینه مقاصد حاصل شد. اواخر دهه ۶۰ پلیس ایالات متحده (FBI) شروع به استفاده از دستگاه های خودکار تشخیص اثر انگشت کرد. اواسط دهه ۷۰ FBI تعدادی از این دستگاه را در نقاط مختلف آمریکا نصب کرد. امروزه دستگاه های تشخیص اثر انگشت درادارات پلیس سراسر دنیا و یا دستگاه حضور غیاب انگشتی در اکثر سازمان ها و شرکت ها مورد استفاده قرار گرفته است. روش های Biometrics موضوع تحقیقات وسیعی در برخی دانشگاه ها و موسسات علمی خاصی است. Caltechو MIT به عنوان رهبر مطالعات Biometrics و شاخه های مربوط در شناسایی الگو و هوش مصنوعی به حساب می‌آیند. اولین سیستم تشخیص شبکیه چشم در دهه ۸۰ معرفی شد.

کار دکتر جان دافمن

کار دکتر جان دافمن در دانشگاه کمبریج در تشخیص و بررسی عنبیه اولین تلاش در نوع خود بشمار می‌رود. علم Biometric نه تنها در مورد تجارت الکترونیک بلکه در موارد بسیار دیگری نیز کاربرد دارد. به عنوان مثال در آزمایشگا‌ه های مهم و حساس یا ورودی ها ساختمان هایی که در مورد ورود و خروج از آن‌ها حساسیم یا می‌توانیم از قفل هایی که روی آن‌ها صفحه کلید نصب شده استفاده کنیم و به افراد مورد نظر اسم رمز عبور بدهیم تا هنگام ورود از آن استفاده کرده داخل شوند ولی این روش نیز زیاد قابل اعتماد نیست با لو رفتن کلمه عبور دیگر این کار به درد نخواهد خورد. ولی زمانی که از اثر انگشت یا کف دست یا چشم ها یا…برای شناسایی و اجازه ورود استفاده شود دیگر موضوع لو رفتن کلمه عبور را نخواهیم داشت. در تمام مواردی که قسمت دوم همین مقاله ذکر خواهد شد ابتدا با استفاده از وسایل مخصوص آن روش معمولاً تا ۳ بار الگوی اولیه گرفته می‌شود و بعد از بدست آوردن بهترین الگو، ذخیره می‌شود و موقع شناسایی با این الگو مقایسه انجام می‌گیرد. .بیشتر ما انسان ها برای ورود به خانه یا استفاده از ماشین و موتور سیکلت از کلید استفاده می کنیم و معمولا این اضطراب با ما بوده که کلید خود را گم کنیم یا مثلا نگرانی این را داریم که پسورد سیستم خود را فراموش کنیم. این مسئله و مشکلات امنیتی این روش‌ها باعث شده در مکان هایی که نیازمند امنیت بالا هستند، از سیستم های بیومتریکی استفاده کینم. بیومتریک علم شناسایی افراد از طریق مشخصات انسانی اوست که شامل اثر انگشت،کف دست ،صورت، امضاء، دست خط ،اسکن عنبیه و شبکیه، صدا و غیره است. در علم بیومتریک اعضایی از بدن مورد توجه قرارگرفته که استفاده از آن‌ها راحت تر و کم ضررتر باشد. هر کدام از روش های مورد استفاده دارای نقاط ضعف و قدرتی هستند که با ترکیب آن‌ها با دیگر روش های امنیتی می‌توان ضعف های موجود را از بین برد.

ویژگی های بیومتریک انسان ها با ۹ پارامتر مورد ارزیابی قرار می‌گیرد که عبارتند از:

۱- مقبولیت، میزان پذیرش تکنولوژی

۲- قابلیت ارزیابی، سهولت استفاده برای ارزیابی نمونه ‌‌های متفاوت.

۳- دوام، معیاری برای آن که سنجش شود یک ویژگی چه مدت عمر می‌کند.

۴- یکتایی، چه تعداد نمونه متفاوت را می‌توان تفکیک کرد.

۵-کارآیی، دقت، سرعت و پایداری روش مورد استفاده.

۶- عمومیت، هر شخص دارای آن ویژگی باشد.

۷-جایگزین، سهولت در استفاده از جایگزین

۸- تصدیق هویت، در تصدیق هویت مشخصه یک فرد به پایگاه اطلاعات ارسال می ‌شود و هدف بررسی آن به منظور تصدیق هویت آن فرد می‌ باشد که پاسخ سیستم الزاماً مثبت و یا منفی است.

۹- تشخیص هویت، در سیستم ‌‌های تشخیص هویت مشخصه بیومتریک فرد به سیستم ارائه می‌شود و سیستم با جستجوی پایگاه اطلاعات مشخصات فرد را در صورت موجود بودن استخراج می‌کند.

عموماً در سیستم ‌های بیومتریک از دو نوع ویژگی مختلف افراد جهت شناسایی استفاده می ‌شود که در ادامه به دسته بندی انواع این پارامتر ها می پردازیم.

پارامتر‌های فیزیولوژیکی

این ویژگی‌ها از زمان تولد انسان و گاهی هم قبل از تولد انسان شروع به شکل گیری می کنند و تا آخر عمر در بدن انسان ثابت و غیرقابل تغییر هستند. این پارامتر‌های فیزیولوژیکی شامل (چشم – اثر انگشت – چهره نگاری – دست – رگ ها – گوش – لب ها – شکل ظاهری پوست – طیف الکترو مغناطیسی پوست – ناخن ) هستند.

پارامتر‌های رفتاری

این ویژگی‌ها در حقیقت خصوصیات ناشی از رفتار‌های انسان هاست نظیر راه رفتن انسان که گاهی با نگاه کردن آن از پشت سر می‌توان تشخیص داد که وی کدام یک از دوستانتان است. این پارامتر‌های رفتاری شامل (امضا نگاری – نحوه تایپ کردن – دست‌خط – صوت نگاری – نحوه راه رفتن  و …) هستند.

یکی دیگر از پارامتر هایی که در هریک از انسان ها به صورت اختصاصی وجود دارد بیومتریک‌ های شیمیایی افراد می باشد و نحوه ی عملکرد آن به این شکل است که الگوی حرارتی تابش شده از صورت فرد، دست‌ها و یا حتی رگ‌ های فرد را به کمک یک دوربین مادون قرمز ضبط و سپس پردازش مناسب را انجام می‌دهند. اگر بخواهیم موضوع بیومتریک را ادامه دهیم می توان هر یک ویزگی های ذکر شده در پارامتر های فیزیولوژیکی و رفتاری را به طور دقیق تر و نحوه ی عملکرد آن ها را شرح داد.

امیدواریم این مقاله که از ویسایت حضور غیاب فراتکنو ارائه شد برای شما عزیزان مفید واقع گردد.